Francisco van Jole, ’s lands bekendste internetjournalist, zette onlangs een interessant bericht op twitter. ‘Facebook koopt whatsapp. Weten ze meteen alles wat je niet via FB wilde communiceren. Internet is te veel het domein van de monopolisten.’
Een waar woord. Facebook kocht instagram al voor 1 miljard, de gratis berichtenservice werd vorige week voor 13,8 miljard euro binnengehaald. Een vriend maakte al de grap: wanneer gaat Facebook de zon en de maan kopen?
Maar veel te lachen valt er verder niet. Facebook wordt te groot. Het heeft een monopolie-positie en dat heeft nadelige gevolgen. Een monopolie (letterlijk vertaald: alleenbestuur) zorgt er zoals bekend voor dat prijzen niet door marktwerking worden bepaald, maar vastgesteld zijn door de enige aanbieder, die dan veel winst kan maken. Tel uit je verlies, consument. Maar er is meer. Monopolie zit innovatie in de weg. De noodzaak tot vernieuwing is er niet direct (wel indirect, want stilstand pikt niemand) omdat je niet rechts of links ingehaald kan worden.
Opgeknipt
Gelukkig wordt er wel ingegrepen. AT&T was de grootste provider en wholesale carrier op de markt van lokale, lange-afstands- en mobiele telefoondiensten in de Verenigde Staten. De regering greep in, knipte het bedrijf op, en weg was de monopolie. Dit gebeurde ook met Standard Oil (waar onder andere ExxonMobil, Chevron, ConocoPhillips en een deel van BP uit voortkwamen) en US Steel, die door de rechter werden opgeknipt, omdat deze bedrijven een absolute monopolie hadden en daar misbruik van maakten. In Nederland werd de macht van KPN in het recente verleden ingedamd, net als bij IBM, wereldwijd.
Peter Olsthoorn schreef een interessant boek over de macht van Facebook en Google. Google bouwt aan een imperium dat griezelig aandoet. Onlangs kwam het bericht dat Google het bedrijf Nest overgenomen heeft. Hiermee verkrijgt Google nieuwe informatie over hoe we ons in huis gedragen en waar we ons begeven. Nest is een bedrijf dat zich voornamelijk op domotica richt.
Investering
En Google investeerde ook nog eens 258 miljoen dollar in taxi-startup Uber. Google wordt inmiddels sterk in de gaten gehouden. Het bedrijf heeft de resultaten van zijn zoekmachine zodanig aangepast dat links naar de zoekresultaten van concurrenten als Microsoft en Expedia prominent in beeld komen.
Hiermee voorkomt de internetreus een boete van vijf miljard euro van de Europese Commissie, die drie jaar onderzoek deed naar klachten dat Google zich als een monopolist gedraagt. De concurrentie is helemaal niet blij, het had veel liever gezien dat Google de boete had moeten betalen. Maar wat ze het allerliefste zien is vergaande maatregelen als bij AT&T. Opsplitsen dus, waardoor er ruimte komt voor maximale vernieuwing, waardoor de consument beter bediend wordt en meer keuze heeft. Het lijkt slechts een kwestie van tijd.
Peter Geers, consultant METRI
Follow us on Twitter @CornelissePaul