Het lek is boven. Houdt u vast: vroeger hadden we geen trek in productiewerk, besteedden het uit aan landen waar dat veel goedkoper kon maar aangezien hier bij ons onder druk de prijzen zijn gedaald en de werkloosheid de pan uit rijst, halen we werk massaal weer terug. Stop de persen! Het was zelfs in Nieuwsuur. Sta mij toe de boel even te demystificeren.
Hypes. De IT-sector barst er ook van. Iemand roept iets van de daken en het land is in rep en roer. Eerst moest alles in de cloud, nu is reshoren het modewoord. Ofwel, werk terughalen uit de lage lonenlanden of gewoon weer dingen zelf gaan doen. Iedereen gaat over op reshoring lees ik op internet. Tromgeroffel. Rammelende kopjes en schoteltjes.
Ons bedrijf Metri heeft als pay off: fact based advisory. De feiten, daar houden we ons mee bezig. Het Financiële Dagblad heeft onderzoek gedaan naar de reshore-ontwikkeling en wat blijkt: 10% van de bedrijven geeft aan dat ze (productie & IT-) werk gaan terughalen, 5% overweegt het. Dus: 85% is níet van plan te reshoren. Conclusie: de boel wordt weer opgeblazen en de politiek ruikt zijn kans. Het is natuurlijk erg gevaarlijk om in termen te vervallen als ‘eigen volk eerst’ maar ik kan me niet aan de indruk onttrekken dat reshoring wordt gebruikt om op deze goedkope manier zieltjes en stemmen te winnen.
Waar gaat het wél over? Heel simpel. Processen worden verbeterd en vergaand geoptimaliseerd en dan geautomatiseerd. Een betere organisatie zorgt ervoor dat diverse kosten niet meer worden gemaakt. Een logisch proces. Je laat de stoomtrein ook niet meer rijden. We hebben het niet over revoluties hier, maar over evoluties. Jarenlang ging het geweldig in de nog zo jonge IT sourcing branche en was er geen echte urgente reden om kritisch naar de eigen processen en kostenniveaus te kijken. Wel werd er gekeken naar offshoring. Waarom hier mensen voor 85 euro per uur aan het werk zetten terwijl het in India of later in China voor 15 euro per uur kan? Maar die 15 euro aan arbeidsloon was slechts een deel, alles bij elkaar kwam die uit op ongeveer 35 euro. Vervolgens stort de economie in Europa in en maakt China mooie tijden door. De 85 euro per uur zakt naar 70, naar 60, naar 50 en in India en China stijgt de prijs. En dus komt het besef: we kunnen dit werk misschien beter weer zelf gaan doen.
Een deel van het werk terughalen kan best goed en verstandig zijn. Ik word alleen een beetje moe van hypes. We hebben het over een logische ontwikkeling, maar overigens wel één waar de focus niet te veel op gericht zou moeten zijn. Hoogleraar internationale economie Steven Brakman zei het onlangs zo treffend in FD: ‘Het is raar om nu met subsidies laagwaardige productie terug te halen, terwijl Nederland zich ergens anders in heeft gespecialiseerd.’ En dat zijn de hoogwaardige kwaliteiten die wij hebben op het gebied van technologie en research en development. Als land ontwikkel je niet met meer extra bank- en staalbewerkers. Economisch is dat voor de korte termijn best goed, maar op de lange termijn zal het ons niet veel (toegevoegde) waarde leveren. Hooguit een paar stemmen voor de opportunistische politiek.