We moeten overal lid van worden. Ons overal voor inschrijven. Heeft u al een kortingspas? Een klantenkaart? En zorgt u ervoor dat uw bluetooth aan hebt staan? Dan kan het warenhuis u namelijk op de hoogte houden van de mooiste aanbiedingen. De meest ingenieuze middelen worden ingezet om iets te doen met wat u en ik doen of interessant vinden. Slim? Zeker! Maar waarom?
Het is de data waar het om gaat. Enorme systemen verzamelen alles wat we doen. Analisten voorspellen welke politieke partij er past bij het profiel van een Facebook-profiel. Locatiesystemen bepalen waar u op dit moment staat of loopt om vervolgens gerichte informatie op u af te vuren. Supermarkten analyseren op basis van de verrichte aankopen wat de verwachte aankoop gaat zijn voor de komende week en stelt daar de eigen bestellingen op af. Geniaal. De kans dat de kaas die ik zo lekker vind uitverkocht is, wordt hiermee flink gereduceerd. Hoe lang zal het duren voordat de boodschappenlijst al is ingevuld en ik alleen nog maar hoef te betalen aan de bezorger voor mijn deur? Leuker kunnen we het niet maken.
Door deze vormen van data-analyse kunnen leveranciers de productie beter afstemmen op de vraag, onderhoud vooraf inplannen en hiermee zeer waarschijnlijk efficiënter werken en vaak ook nog veel goedkoper. In datacenters over de hele wereld zijn, of worden, enorme omgevingen ingericht om de gigantische hoeveelheden data te bewerken. Datamining noemen we dat, of Data Analytics.
Ook de consument wordt steeds afhankelijker van digitale gegevens. Foto’s staan in de cloud, documenten worden bewerkt op verschillende devices, overal en altijd. Bijna alles kan tegenwoordig digitaal. Wie had gedacht dat we de verwarming in Oegstgeest vanaf Schiphol kunnen uitzetten als we dit voor vertrek waren vergeten. Allemaal enorm handig. Maar ook onze meer gevoelige, persoonlijke en waardevolle gegevens staan tegenwoordig in de gedigitaliseerde systemen. Helaas bewegen cybercriminelen zich ook steeds meer naar deze omgevingen. Wie heeft er niet te maken gehad met gekaapte computers, mails van dubieuze afzenders of aankopen die niet zijn gedaan. Beveiligingen en gebruiksgemak staan hier lijnrecht tegenover elkaar. Eigenlijk net zoiets als je eigen voordeur: je wilt zelf eenvoudig naar binnen maar voor ongenode gasten moet dit onmogelijk zijn. In de praktijk is dat vaak lastig.
Zo hebben we te maken met gewenste en ongewenste vormen van data-collectie. Dat de supermarkt het winkelen voor de consument optimaliseert klinkt positief. Dat cybercriminelen dergelijke data weer proberen te bemachtigen om hun voordeel hiermee te doen is minder goed nieuws. De kern in beide situaties is dat het ‘t geld waard blijkt te zijn. Misschien wel meer dan de waarde van goud. Het mes snijdt aan twee kanten waardoor het een continue zoektocht is naar het evenwicht tussen eenvoud en beveiliging. Een discussie die al eeuwen gevoerd wordt en van alle dag blijkt te zijn. Wat hebben we ervoor over om het adagium ‘gemak dient te mens’ daadwerkelijk waar te kunnen maken en ons daar ook nog eens veilig te voelen? Daar hebben we over het algemeen alles voor over.