SD-WAN is geweldig… maar niet voor iedereen

Netwerk Metri

SD-WAN: de reclamefolders staan er bol van. Een hype, roept de één. Uitvinding van de eeuw, zegt de ander. Of is het gewoon weer een buzz-woord waar we met z’n allen achteraan lopen? Het antwoord is simpel: software defined wide area networks kunnen van grote waarde zijn voor veel bedrijven die de juiste keuzes willen (laten) maken in netwerkland. Kán. Maar dat geldt zeker niet voor elke organisatie …

Wat is SD-WAN? Feitelijk komt het erop neer dat het systeem de juiste keuzes voor je maakt. Je wilt van Maastricht naar Schiphol? SD-WAN zorgt dat je niet alleen over de snelweg moet – beter niet, veel te druk – maar dat er ook een treinstation- en verbinding aanwezig is en je veel beter met de trein kunt gaan. Het gaat zelfs verder: SD-WAN heeft allang gezien dat je koffer te groot is voor je auto en zorgt dat er een vliegtuig voor handen is. SD-WAN zorgt dat niet alle mensen (lees: data) over één snelweg moeten, maar regelt de beste opties – op het gebied van configuratie met internetverbindingen, glasvezelkabels, simkaarten, schotels, talloze providers en alles wat ons netwerklandschap rijk is en ‘rijker’ maakt. Top toch? Maar ja, er zijn vele technische applicaties, verschillende opties, valkuilen… En vooral: verschillende kosten. Het zal eens niet…

Hoe beweegt SD-WAN zich op de markt?

Sommige organisaties hebben al succesvolle SD-WAN-implementaties achter de rug. Diverse netwerkpartijen (de providers, de ‘draden’ naar IT-oplossingen) worstelen met positionering op de markt terwijl SD-WAN (het ‘kastje’ zelf) wordt verkocht als warme broodjes. De meeste klantorganisaties denken inmiddels te weten dat SD-WAN een kostenbesparing met zich mee kan brengen, maar welke voordelen zijn er nog meer? Waar gaat het over? Als we naar netwerkpartijen kijken (zowel telco’s als leveranciers van netwerkapparatuur) wordt deze vraag steeds net iets anders beantwoord. Je moet dus kritisch naar de uitdagingen van netwerken en mogelijkheden van oplossingen kunnen kijken. Een blik op de techniek is daarbij onvermijdelijk. En dat begint met de vraag: hoe kunnen we SD-WAN echt kenmerken?

Een terugkerend en breed gedragen kenmerk is er zeker. In dit artikel beschouwen we SD-WAN als de functionaliteit om data in laag 4 tot en met 7 van OSI te gebruiken om routingkeuzes te maken. En dan gaat het natuurlijk meteen om de aanwezige voordelen.

Voordelen SD-WAN

Over het algemeen wordt een verlaging van de kosten van een bedrijfsnetwerk als een belangrijke use case gezien om te kiezen voor een SD-WAN-oplossing. Bij het analyseren van mogelijke use cases is het verder van belang om twee aandachtspunten helder te hebben. Ten eerste is het zo dat ogenschijnlijk verschillende voordelen vaak ‘gecamoufleerde kostenvoordelen’ zijn. Als een netwerkprobleem met traditionele technologie kan worden opgelost, maar met SD-WAN goedkoper, dan hebben we het over een kostenvoordeel. Ten tweede is het belangrijk om te begrijpen dat voordelen voor de IT-afdeling niet altijd voordelen zijn voor de organisatie. Deze laatste kwestie kan een uitdaging vormen voor netwerkleveranciers en een toegevoegde waarde van hun proposities.

Goed om te weten: 5 use cases voor SD-WAN

  1. Verlaging kosten bedrijfsnetwerk
    Overstappen van twee MPLS-verbindingen naar een enkele MPLS-verbinding met lage bandbreedte gecombineerd met één of twee internetlijnen is een populaire keuze om de kosten van een netwerk te verlagen.
  2. Verhoging van de kwaliteit van het bedrijfsnetwerk
    Dit kan gezien worden als een gecamoufleerd kostenvoordeel. Immers, het aansluiten van extra (kostbare) MPLS-verbindingen kan tot een hogere kwaliteit leiden. Het is echter in veel gevallen een te dure optie om dit voor alle locaties in een netwerk te overwegen.
  3. Gemakkelijker beheer van het WAN door de IT-organisatie
    Dit is met name van belang bij organisaties die het netwerkbeheer zelf in handen hebben. Centraal beheer van alle netwerkcomponenten, netwerkfunctievirtualisatie en cloud security zijn bijkomende voordelen van veel SD-WAN-oplossingen. De daadwerkelijke mogelijkheden verschillen echter behoorlijk tussen leveranciers.
  4. Verbetering van netwerkprestaties bij veel internetverkeer
    Een SD-WAN heeft de mogelijkheid om internetverkeer lokaal naar het internet te routeren. Dit betekent dat het MPLS en het datacenter minder of geen druk ondervinden van internetverkeer. Ook dit is een gecamoufleerd kostenvoordeel. Immers, het is ook een mogelijkheid om simpelweg het MPLS-netwerk te upgraden.
  5. Verbeteren van de connectiviteit naar leveranciers van clouds en SaaS
    Door verkeer slimmer te routeren (nogmaals, door middel van informatie in de hogere lagen van het OSI-model) kan de kwaliteit van connectiviteit naar allerlei clouds en SaaS-applicaties verbeterd worden.

Conclusie: kwaliteit kán omhoog, kosten kúnnen omlaag

De conclusie kan getrokken worden dat SD-WAN met name gebruikt wordt om een netwerk van hoge kwaliteit te ontwerpen. Het is met deze techniek mogelijk om deze hogere kwaliteit te behalen tegen kosten die een stuk lager liggen dan in het geval van traditionele oplossingen. Maar er zijn valkuilen.

Zo is niet iedere klantorganisatie klaar voor de hoeveelheid controle die ze in handen krijgen. De talenten om SD-WAN op volle kracht in te zetten zijn lang niet altijd in de organisatie aanwezig. Een andere valkuil is het beleid van netwerkleveranciers en dan met name de leveranciers van verbindingen. Klantorganisaties verwachten substantieel lagere kosten en leveranciers proberen hun omzet met man en macht te beschermen. Dit leidt soms tot beleid dat moeilijk kan worden geaccepteerd door trouwe klanten.

Metri geeft geregeld advies en ondersteuning bij het inkopen van SD-WAN-dienstverlening. De sourcingpractice van Metri begeleidt RFP-trajecten die samen met onze benchmark practice factbased worden gemaakt. In deze trajecten zorgen we voor het aandachtig inkopen van bedrijfsnetwerken en voorkomen we dat valkuilen veranderen in problemen. Zoals met alles geldt ook op het gebied van SD-WAN: kennis is macht.

Meer kosten besparen?

Wie wil er nu overbodige kosten? Niemand. Toch worden ze bij vele bedrijven gemaakt. Terwijl besparen makkelijker is dan u denkt, als je het in één keer goed aanpakt met de juiste partijen aan tafel. En dan gaat het soms maar om een uur werk per dag en voor je het weet heb je een maandelijks overschot van soms duizenden euro’s gerealiseerd. Dat is snel verdiend. Metri helpt je graag op weg naar een gezonder uitgavepatroon en een enorme besparing op de IT-kosten, zodat er ook nog eens gespaard kan worden of nieuwe investeringen gedaan kunnen worden. Kortom: aan de slag!

Besparen op IT doe je zo!

Is het netwerk klaar voor cloudverkeer en digitalisering?

METRI

Het cloudgebruik heeft een omslagpunt bereikt. Versterkt door ambitieuze plannen voor digitalisering, kiezen organisaties ook in hun kerntoepassingen voor software en hardware-omgevingen die vanuit de cloud geleverd worden.

Figuur 1. Uitgaven aan SaaS in Nederland x miljoen euro
Bronnen: ABN Amro & Gartner

Deze ontwikkelingen stellen nieuwe eisen aan de opzet van het Wide Area Network en bijbehorende netwerkdienstverlening. Het is tijd voor een strategische vernieuwing van het bedrijfsnetwerk.

Standaardisatie op het cloudleveringsmodel is op dit moment het best waar te nemen bij software in huurvorm. Waar het gebruik van Software-as-a-Service-software (SaaS) in de beginjaren vaak onder de radar van IT bleef, is het inmiddels uitgegroeid tot de standaard leveringsvorm voor software. De overstap op SaaS verloopt drie keer harder dan de overstap op Platform-as-a-Service en twee keer zo hard als infrastructuurdiensten (Infrastructure-as-a-service) vanuit de cloud.

Die groei is aanzienlijk, omdat SaaS al veel in gebruik was. In een internationaal onderzoek van Bettercloud uit 2017 gaf driekwart van de organisaties aan dat binnen twee jaar 80% van het applicatieportfolio zal bestaan uit SaaS-software. Belangrijke voordelen van SaaS voor gebruikers zijn flexibiliteit, betalen naar gebruik en lagere kapitaalsinvesteringen. Cijfers over de adoptiegraad van SaaS in Nederland zijn niet voor handen, maar een indicatie voor groei is er wel. Naar schatting wordt er dit jaar in Nederland over de hele linie 1 miljard euro uitgegeven aan SaaS-diensten. Dat is een stijging van 20% ten opzichte van een jaar geleden.

Office 365

Van SaaS is lange tijd gezegd dat alleen specifieke, ondersteunende diensten van deze standaardoplossingen gebruik zouden kunnen maken. Daar is inmiddels verandering in gekomen. Voor het hele applicatieportolio zijn nu SaaS-varianten beschikbaar. In een recent onderzoek van Smart Profile onder Nederlandse organisaties zijn HR en CRM nog steeds belangrijke categorieën binnen SaaS, maar ook ERP en branche specifieke toepassingen zijn flink opgekomen. Kantoorsoftware is uitgegroeid tot de grootste categorie. Het gebruik van Office 365 is zo hard toegenomen dat het zelfs Microsoft heeft verbaasd. Het bedrijf liet enige tijd terug weten dat in 2019 twee derde van zijn Office-businessklanten met de SaaS-variant werkt. Die mijlpaal wordt een jaar eerder bereikt dan Microsoft oorspronkelijk verwacht had.

Ook in het domein van de legacy applicaties is de beweging naar cloud duidelijk ingezet. ERP-applicaties worden nog steeds voornamelijk op locatie gebruikt. Ook in dit domein is de groei van cloud varianten is onmiskenbaar. Uit het onderzoek ‘The impact of cloud on erp’ van de Cloud Security Alliance (CSA) blijkt dat ondervraagde organisaties die binnen een half jaar hun ERP-applicaties gaan vernieuwen, vaker kiezen voor cloud IaaS (55%), PaaS (55%) en SaaS (49%) dan voor een volledige on-premise versie (24%). Veel organisaties gebruiken of stappen over op hybride ERP-modellen waarbij meerdere implementatievormen gecombineerd worden. Tussenvarianten zijn veel gezien, waarbij IaaS en SaaS met on premise worden gecombineerd. SAP S/4HANA is een goed voorbeeld van een leverancier die bij vernieuwing van de software klantorganisaties stimuleert om cloud te gebruiken. Een meerderheid van 64 procent van SAP-gebruikers is op dit moment betrokken in een ERP-migratie naar de cloud blijkt uit het eerdergenoemde CSA-onderzoek.

Figuur 2. Software varianten die in SaaS-vorm afgenomen worden.
Bron: Smart Profile.

Datamigratie is vaak een bottleneck bij dit soort projecten, waarbij belangrijke delen van de oplossing op externe clouddiensten gebaseerd worden. Dat komt omdat de bestaande opzet van het Wide Area Network (WAN) kan het netwerkverkeer tussen het eigen datacenter en een extern gehoste SAP-cloudomgeving vaak niet goed aan. Het WAN is lang niet altijd klaar om de nieuwe verkeersstromen die grootschalige cloudomgevingen met zich meebrengen goed te faciliteren. Dat ligt niet alleen aan de capaciteit van de verbindingen zelf. Ook de opzet moet anders.

Figuur 3. Gebruik meerdere SaaS-providers verzwaart netwerkverkeer (in Gbps).
Bron: Equinix.

Het aantal SaaS-oplossingen, dat bedrijven gebruiken, neemt sterk toe. Dit heeft een flinke verzwaring van het netwerkverkeer tot gevolg, zoals te zien is in figuur 3. Bedrijven gebruiken op dit moment volgens het eerdergenoemde onderzoek van Bettercloud gemiddeld 16 SaaS-applicaties. Dat is een stijging van 33% ten opzichte van 2016. Achter al deze software zitten verschillende cloudomgevingen die elk op hun beurt weer ondergebracht zijn in een fysiek datacenter. Dit is niet transparant voor de eindgebruiker en deze hoeft het niet te beheren, maar er moet wel voor gezorgd worden dat gebruikers van deze software een goede gebruikerservaring hebben. Daarnaast moet het een verbinding zijn die aan de beveiligingsstandaarden van organisaties voldoet.

Op een hoger niveau

Er zijn extra maatregelen en investeringen nodig in het netwerk om deze beweging naar cloudomgevingen goed te faciliteren. Een verbinding naar één of een handvol SaaS-providers is nog goed te managen. Als standaard internetverbindingen niet meer voldoen, kunnen organisaties kiezen voor private, losse verbindingen naar public clouds. De Expressroute verbinding naar de Azure cloud zijn daar een goed voorbeeld van. En ook AWS, Google en andere cloud spelers hebben hier allemaal oplossingen voor. Maar in plaats van het oplossen van dit ene specifieke probleem is het nodig om voor een geïntegreerde oplossing te vinden. Toekomstige netwerkvoorzieningen zullen de flexibiliteit en prestaties moeten leveren die nodig zijn om een multicloud-portfolio te ondersteunen.

In een nieuwe strategie rond cloud connectiviteit zal interconnectie een belangrijke rol spelen. Interconnectie is het verbinden van twee of meer netwerken voor de wederzijdse uitwisseling van netwerkverkeer om de betrouwbaarheid en efficiëntie van het netwerk te vergroten. Deze mogelijkheid om een rechtstreekse verbinding te leggen met serviceproviders is van oudsher het domein van internetbedrijven. Nu het cloud leverings model dominant is geworden in de markt is het ook relevant voor zakelijke klanten. Door de opkomst van software defined netwerktechnologie is interconnectie op de markt gekomen in een vorm die het geschikt en toegankelijk maakt voor enterprise afnemers. Netwerkfuncties die voorheen in hardwarevorm geleverd werden zoals routering, loadbalancing en security zijn nu als een dienst af te nemen. Ook cloudexchanges die on demand toegang geven tot meerdere cloudomgevingen zijn daar een voorbeeld van.

Meer informatie

In een volgende blog gaan we kijken naar de mogelijkheden van software defined netwerktechnologie om het bedrijfsnetwerk wendbaarder te maken en klaar voor bredere toepassing van cloud. METRI werkt op dit moment aan het strategic report ‘Interconnectie in een digitale economie’ over cloud connectivteit. In dit rapport gaan we in op nieuwe aansluitmogelijkheden op cloudvoorzieningen. Interconnectie versterkt de flexibiliteit van het netwerk en biedt extra capaciteit. Kijk voor meer informatie op deze landingspagina.

Software defined WAN, wat krijg je dan?

In de markt voor netwerkconnectiviteit heeft nog nooit zoveel dynamiek gezeten als nu. Na compute en storage maakt virtualisatie ook in dit domein korte metten met netwerkhardware, hetgeen de flexibiliteit ten goede komt. Traditionele telecompartijen zijn volop aan het innoveren om programmeerbare netwerken tot een realiteit te maken. Daarnaast zijn er tal van nieuwkomers en we staan aan de vooravond van netwerkdiensten die vanuit de public cloud zullen komen.

In de markt voor enterprise connectiviteit trekken kreten als SD-WAN, Hybrid WAN en Network Function Virtualization veel aandacht op dit moment. Het nieuwe marktaanbod is in veel gevallen dermate anders dat een nieuwe aanpak van sourcing raadzaam is. In de bestaande opzet hebben veel organisaties naast de verbindingen zelf ook het beheer van de benodigde netwerk-hardware aan de serviceprovider uitbesteed. Dat is een bewuste keuze, omdat het om specialistische apparatuur gaat die door de provider beheerd worden. Maar die afhankelijkheid komt tegen een hoge prijs nu in de WAN-dienstverlening steeds meer Network-as-a-Service-concepten (NaaS) opkomen, waar klantorganisaties zelf aan de knoppen kunnen zitten.

Tijdens het Jaarcongres Innovatie en Transformatie van ICT Media, dat komende dinsdag 19 september plaatsvindt, laten ondergetekende en Richard Kramer, IT Infrastructuur Architect bij PostNL, zien wat concreet de impact van software defined networking is op innovatie en de sourcing van connectiviteit bij het postbedrijf. Virtualisatie – de ontkoppeling van fysieke netwerkcomponenten en de functionele aanwending – breekt het domein van de bedrijfsnetwerken open. Alleen verstaan klantorganisaties en providers hetzelfde onder open?

Mening van eindgebruiker wordt steeds belangrijker

Ooit zag ik op tv een conversatie tussen een man die problemen had met zijn tv en de man van de tv-winkel. De eigenaar van de tv zei: ‘Mijn tv is kapot.’ Waarop de man van de winkel zei: ‘Wat mankeert eraan?’ De eigenaar: ‘Hij doet het niet.’ In de IT gaan dit soort gesprekken vrijwel helemaal tot het verleden behoren. Als de tv stuk is moet de tv zelf de tv maken.

De wereld van IT is drastisch aan het veranderen. Wat tot voor kort nog beheerd werd door een goed opgeleide specialist, wordt straks bekeken vanuit een totaal ander perspectief. Systemen moeten het gewoon doen, en als ze stuk gaan is auto deployment inclusief full orchestration and configuration ‘the way to go’. Een beetje als een ruimteschip dat na een aanvaring met een meteorenregen volledig geautomatiseerd alle systemen herstelt om de reis zonder oponthoud te kunnen vervolgen.

Automatisering, robotisering, orkestratie en kunstmatige intelligentie. Allemaal prachtige ontwikkelingen waarvan de mogelijkheden nog lang niet volledig zijn onderzocht. Dit gecombineerd met de verschuiving van IT naar de business maakt dienstverlening door leveranciers een stuk complexer. Althans, de vragen veranderen waardoor de standaard antwoorden niet meer voldoen. Rapportages over beschikbaarheidspercentages en benodigde diskcapaciteit zijn voor de eindgebruiker minder of helemaal niet meer relevant.

Als een kapitein van een vrachtschip in de haven van Rotterdam niet kan lossen na een aanval van ransomware zal hij niet als eerste vragen om een servicelevel rapportage van de achterliggende service provider. Het gaat meer en meer uitsluitend om het ontvangen van de dienstverlening en dit moet gebeuren naar tevredenheid van de eindgebruiker. Door de toenemende invloed van de eindgebruiker gaat deze mening er ook steeds meer toe doen. Deze is echter veel minder gebaseerd op (technische) feiten. Meningen worden wel sterk beïnvloed door de daadwerkelijke gebeurtenissen (feiten) maar het effect hiervan wordt in hoge mate bepaald door de gevolgen die deze hebben. Kleine gebeurtenissen kunnen enorme gevolgen hebben in de keten van gekoppelde bedrijfsprocessen binnen organisaties en tussen verschillende organisaties. Het valt niet uit te sluiten dat een probleem in een dergelijke keten ook effect heeft op de gemoedstoestand van eindgebruikers.

Op het gebied van tevredenheid creëren, ontstaan steeds meer initiatieven. Medewerkers vormen een belangrijke schakel in de vernieuwing en versnelling van bedrijven. Een belangrijk verschil tussen de huidige afnemer van diensten met vroeger is de inhoudelijke kennis van de geleverde dienstverlening. Meningen krijgen hierdoor een grotere betekenis. Hierop sturen is de uitdaging. Zolang de IT gebruikt wordt door mensen zullen er meningen zijn die beïnvloed worden door feiten en emoties. Het is net de echt wereld. Nu nog een manier vinden om dit goed te objectiveren in een wereld die niet meer zonder IT kan draaien.

Volg je ons al?


Het netwerk is van strategisch belang

Op tactisch en strategisch niveau is er volop aandacht voor cloud in de vorm van SaaS of externe IaaS-dienstverlening. Vreemd genoeg wordt de cruciale rol van het Wide Area Netwerk en het bedrijfsnetwerk in deze allesbepalende toekomstplannen vaak over het hoofd gezien met alle gevolgen van dien.

Het is gebruikelijk om bij WAN-dienstverlening vanuit het hier en nu te redeneren. Een betere ondersteuning van de bestaande applicatiestack is het belangrijkste aandachtspunt. Jaap Hage, Director Access & Connectivity bij KPN, verwoordt het op deze manier in de whitepaper over Next generation WAN-dienstverlening die METRI Research binnenkort zal publiceren: “Leden van de raad van bestuur besluiten soms aan de directietafel dat zij in de hoogste versnelling naar de cloud willen. Dat staat ver af van de werkelijkheid die netwerkbeheerders ervaren als het gaat om passende capaciteit. Daar zit een mismatch die veel organisaties onvoldoende onder ogen zien.”

Een andere serviceprovider, Masergy die ook bijdroeg aan deze paper, laat de uiterste consequenties van deze kortzichtigheid zien in deze strip[/vc_column_text][/vc_column][/vc_row]

De korte termijn mentaliteit heeft zo zijn oorzaken. In veel organisaties de verantwoordelijkheid voor het netwerk vaak ver weg gedelegeerd in de organisatie of in zijn geheel uit handen gegeven aan een leverancier. Naast de verbindingen hebben veel organisaties ook het beheer van de benodigde netwerk-hardware aan de serviceprovider uitbesteed. Dat is een bewuste keuze, omdat het om specialistische apparatuur gaat die bij haperingen door de provider opgelost worden. Maar die afhankelijkheid komt tegen een hoge prijs nu in de WAN-dienstverlening steeds meer Network-as-a-Service-concepten (NaaS) opkomen. In de oude situatie is het netwerk een black-box, waarbij klantorganisaties voor elk wissewasje in het WAN de serviceprovider nodig hebben. In een NaaS-concept krijgen klantorganisaties via een SaaS-applicatie toegang tot een integrale beheerlaag voor het netwerk, die hen gedetailleerd inzicht geeft in het functioneren van applicaties in het netwerk, de kosten en aanpalende netwerkdiensten. Naast inzicht kunnen zij via de beheerapplicatie ook zelf aan de knoppen draaien van de netwerkdienstverlening die zij afnemen.

Herijking

Dit is een fundamentele stap die een herijking van de sourcing van connectiviteit rechtvaardigt. Het bestaande aanbod in de markt hoeft niet langer het uitgangspunt te zijn als klantorganisaties hun weg kennen in de markt. In de nieuwe verhoudingen tussen klantorganisaties en providers zullen netwerkdiensten zich vroeg of laat meer plooien naar de toepassingen en de behoeften van klantorganisaties. Deze emancipatie vraagt wel om een zekere assertiviteit en kennis wat er valt te halen in de wereld en wanneer je een broodje aap op de mouw gespeld krijgt.

Als klantorganisaties los willen komen van hun bestaande WAN moeten ze groot leren denken, maar vooral daarbij de eigen beperkingen niet uit het oog verliezen. Want die zijn er zeker. Om netwerken dynamisch mee te laten bewegen met business eisen moeten klantorganisaties afscheid nemen van het eigen ‘eiland-denken’ in het netwerkdomein. In veel organisaties is het telecom- en netwerkbeheer een aparte activiteit binnen de IT-afdeling. Daarnaast hebben organisaties nieuwe vaardigheden nodig op het moment dat netwerkdiensten net als server- en opslagcapaciteit programmeerbare clouddiensten worden.

Hiervoor is een nieuwe visie nodig op sourcing van connectiviteit en de capabilities die cruciaal zijn voor het realiseren van ambitieuze cloudplannen. Om inspiratie op te doen voor een nieuwe roadmap is de paper ‘Next generation WAN services’ wellicht van belang. Er is veel aandacht voor de fundamentele veranderingen in de markt voor WAN-dienstverlening en de impact die dit heeft op de organisatie van de vraagkant. Daarnaast doen de Amerikaanse startup 128 Technology, KPN, Masergy, NTT en Vodafone uit de doeken hoe zij met software defined networking hun klanten beter willen bedienen. Voor meer informatie en downloaden kijk op https://metrigroup.com/fact-based-knowledge-center/ of volg METRI op LinkedIn.