We moeten maar eens af van feel-good-indicatoren als klanttevredenheid en velocity. Die zeggen namelijk niets over de value for money, terwijl de meeste grote bedrijven na jarenlang beknibbelen weer meer uitgeven aan IT. Dat is althans het gemoed onder de ’IT Executives onlangs bijeen op de IWSM in Beijing (China), de International Workshop on Software Measurement. Elk jaar komen wereldwijde experts bij elkaar die zich bezighouden met de meetbaarheid van software-ontwikkeling en -beheer.

Financiële afdelingen nemen geen genoegen meer met klanttevredenheid als afrekeneenheid voor de IT-functie. Ook velocity als meeteenheid krijgt een onvoldoende, want dat getal zegt alleen maar iets over één IT-team, terwijl vrijwel ieder bedrijf tegenwoordig meerdere teams heeft. Velocity is vaak gebaseerd op story points, een arbitraire meeteenheid die niet vergelijkbaar is tussen teams en al helemaal niet tussen organisaties. Alsof je schilders gaat beoordelen op het aantal muurpunten per dag, terwijl ze allemaal een andere definitie van muurpunt gebruiken, die ook nog eens verschuift door de tijd. Zo houd je geen grip op het totaalbudget voor die teams.

Zeker voor bedrijven die agile werken maar geen oneindig IT-budget hebben, groeit de behoefte om sturing te geven aan agile en DevOps (door)ontwikkeling van IT. De grote wendbaarheid die agile heeft gebracht, geeft financiële bestuurders onvoldoende mogelijkheid om het IT-budget te prioriteren zodat dit aansluit op de belangrijkste bedrijfsdoelen. Want daar waar de IT niet rechtstreeks te relateren is aan omzet, kijken financiële mensen toch naar indicatoren vanuit het IT-proces. De belangrijkste driver is dan nog altijd de omvang van de gerealiseerde software: een van oudsher lastig te meten meetgegeven.

Als CFO’s echter nog even geduld oefenen, worden ze op hun wenken bediend. Een aantal mensen binnen COSMIC – het Common Software Measurement International Consortium – is bezig zijn functiepunt als gestandaardiseerde eenheid voor velocity te positioneren. Canadees en Mexicaans onderzoek en ervaringen in China wijzen erop dat de voorspelbaarheid van de COSMIC-methode –een van de 5 ISO gestandaardiseerde functional size measurement methodes – groter is dan de methode die specifiek hiervoor is ontworpen: story points.

Tijdens de IWSM werd als casus het nationale plan voor een ‘smart city platform’ gepresenteerd, onderdeel van het dertiende vijfjarenplan van de Chinese overheid. Dit programma gaat nu het derde jaar in en de onderdelen beginnen voorspelbaarder te worden. Door in de eerste jaren rekening te houden met een grote onzekerheidsmarge waren afwijkingen geen verrassing.

Afgezien van grote programma’s als dit ‘smart city platform’ is productiviteit nog geen hot issue in China, maar kwaliteit wel. Zeker bij grootschalige agile ontwikkeling ontstaan er risico’s voor de integrale kwaliteit van de software, omdat de focus van de agile teams vaak alleen gericht is op die functionaliteit die wordt gebouwd of aangepast.

Een grote verzekeraar die behoorlijk ver is met agile ontwikkeling, constateerde dat het meten van de functionele omvang van software de kwaliteit van de software enorm helpt te verbeteren. Door de functionele omvang te bepalen, werden fouten in de ontwerpeisen niet alleen sneller gevonden, maar werden met name de ernstige fouten er veel eerder uitgevist, omdat ontbrekende of incomplete eisen bij standaard inspectietechnieken nog wel eens door de mazen van het net glippen.

METRI ziet al jaren dat agile of DevOps ontwikkeling heel goed kan werken, maar alleen als de juiste stuurinformatie beschikbaar is voor senior management om de juiste beslissingen te nemen. Hier hoort ook het investeren in extra technical debt management in, als dit nodig is, in plaats van alsmaar meer business value te willen leveren in de vorm van nieuwe functionaliteit.

IWSM 2019 zal focussen op welke software-metingen nodig zijn om het agile-ontwikkelproces te ondersteunen en te prioriteren. Cijfermatig agile werken staat voor de deur. Letterlijk, want het congres wordt van 7 tot 9 oktober 2019 in Haarlem georganiseerd.